Układ przeniesienia napędu – gdzie możemy go znaleźć?
- Jak działa układ przeniesienia napędu w maszynach
- Jakie części stosowane są w układzie przeniesienia napędu
- Gdzie stosowany jest układ przeniesienia napędu
- W jakich branżach stosuje się układ przeniesienia napędu?
Układ przeniesienia napędu wielu jednoznacznie kojarzy się z samochodami. Nic bardziej mylnego, elementy układu przeniesienia napędu możemy znaleźć praktycznie wszędzie wokół nas. Od najpowszechniejszych urządzeń domowych na skomplikowanych maszynach przemysłowych i rolniczych kończąc. Zastanawiasz się, jak zbudowany jest, jak działa i gdzie znajdziemy układ przeniesienia napędu? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.
Jak działa układ przeniesienia napędu w maszynach
Mówiąc o układzie przeniesieniu napędu najprawdopodobniej pierwszą rzeczą, która przyjdzie nam do głowy, jest układ przeniesienia napędu w samochodach i innych pojazdach drogowych.
Chociaż zasada działania układu przeniesienia napędu w samochodach i innych maszynach jest ta sama – chodzi o przeniesienie mocy i momentu obrotowego silnika, w przypadku samochodu na koła, a w przypadku maszyn na te jej części, które mają za zadanie wykonać określoną pracę.
Układ przeniesienia napędu jest układem złożonym z wielu precyzyjnie dobranych części, które umożliwiają przeniesienie mocy silnika w sposób płynny i niczym niezakłócany.
Oczywiście konstrukcja układu przeniesienia napędu to nie tylko części mechaniczne takie jak pasy zębate, koła łańcuchy itp. ale również zaawansowana elektronika, bez której dzisiejsze maszyny nie byłyby w stanie pracować w sposób wysoce wydajny, jaki ma to miejsce obecnie.
Jakie części stosowane są w układzie przeniesienia napędu
W układach przeniesienia napędu wykorzystywanych w różnego rodzaju maszynach i pojazdach znajdziemy wiele części, które pozwalają na przeniesienie energii mechanicznej silnika lub innego elementu napędzającego na element, lub elementy napędzane.
Tym samym możliwe jest uzyskanie ruchu kołowego lub liniowego danych elementów i wykonanie przez maszynę określonej pracy.
Najczęściej spotykane części do maszyn przemysłowych i ich układów przeniesienia napędu to:
- pasy i koła zębate
- pasy klinowe i koła pasowe
- łańcuchy i koła łańcuchowe
- koła stożkowe
- koła zębate modułowe i listwy zębate
- wałki wielowpustowe
Historia wielu z tych elementów rozpoczyna się na długo przed rewolucją industrialną i początkiem okresu, w którym ludzkość na większą skalę rozpoczęła użytkowanie maszyn przemysłowych. Na ten przykład koło pasowe, którego zadaniem jest podparcie i zmiana kierunku pasa napędowego lub przeniesienie ruchu wałka napędowego silnika na pas napędowy, stosowane jest od wieków w żegludze lub w konstrukcjach dźwigowych.
Dodatkowo w celu zapewniania stabilnej, bezproblemowej i płynnej pracy układu, stosuje się takie elementy jak:
- sprzęgła
- tuleje mocujące
- napinacze pasów i łańcuchów
- płytki mocujące
Odpowiednie dobranie poszczególnych elementów i części składowych całego układu zapewniają mu bezproblemowe działanie przez długi czas.
Gdzie stosowany jest układ przeniesienia napędu
Naturalnym przykładem układu przeniesienia napędu, który prawdopodobnie przychodzi każdemu na myśl, jest układ napędowy samochodu. W końcu to właśnie moc silnika spalinowego lub elektrycznego, za pośrednictwem zębatek znajdujących się w skrzyni biegu przenoszony jest na koła i wprowadza samochód w ruch. Kolejnym, bliźniaczo podobnym układem będzie ten wykorzystywany w pociągach. Niemniej jednak pojazdy to nie jedyne przykłady wykorzystania układu przeniesienia napędu.
Układ ten odnajdziemy w końcu w wielu maszynach. Tak tych używanych w przemyśle, czy rolnictwie, jak i tych również w urządzeniach domowych.
Jednym z przykładów urządzenia wykorzystującego układ przeniesienia napędu jest pralka. W pralkach z tzw. napędem tradycyjnym znajdziemy silnik, który odpowiada za ruch obrotowy bębna pralki, a którego moc przenoszona jest właśnie przez układ napędowy składający się z trzpieni znajdujących się na silniku i bębnie oraz łączącego je pasa napędowego.
Kolejnym przykładem „domowego” zastosowania systemu przeniesienia napędu może być adapter służący do odtwarzania płyt winylowych. Tutaj też możemy znaleźć rozwiązanie opierające się na silniczku elektrycznym, który połączony jest z talerzem, na którym znajduje się płyta, za pomocą paska, który wprowadza talerz w ruch i umożliwia jego ruch obrotowy i płynne odtwarzanie muzyki z płyty.
Jak widać na powyższych przykładach, elementy przeniesienia napędu wcale nie muszą składać się na bardzo skomplikowane układy, a sam układ przeniesienia napędu jest dość powszechny i występuje wokół nas dużo częściej i w większej liczbie nawet niewielkich urządzeń, a nie tylko w samochodach i innych pojazdach, czy skomplikowanych maszynach przemysłowych.
W jakich branżach stosuje się układ przeniesienia napędu?
Pomijając oczywistą, wspominaną już wcześniej ogólnie pojętą branżę transportową, układy przeniesienia napędu stosuje się w wielu branżach przemysłu i rolnictwie.
Zacznijmy więc od rolnictwa, gdzie maszyny takie jak młocarnie, czy kombajny wyposażone w układy odpowiedzialne za ścinanie zboża, jak i późniejszą wstępną jego obróbkę również wykorzystują moc silnika, która za pomocą złożonych układów kół zębatych, łańcuchów i pasów przenoszona jest dalej i wykorzystywana np. do napędzania ostrzy ścinających, czy innych mechanizmów znajdujących się wewnątrz kombajnu.
W przemyśle również szeroko wykorzystywany jest układ przeniesienia napędu. Począwszy od samych pasów transmisyjnych, które umożliwiają sprawną produkcję przemysłową, na skomplikowanych maszynach umożliwiających precyzyjną obróbkę metalu czy innych tworzyw kończąc.
Nie jest przesadą stwierdzenie, że gdyby nie części takie jak koła zębate, pasy i łańcuchy napędowe, nasz świat z pewnością stanąłby w miejscu.
Układ przeniesienia napędu przekazuje moc silnika na wykonujące pracę części maszyny lub pojazdu, korzystając z części mechanicznych i elektroniki.
Typowe części w układach przeniesienia napędu to: pasy, koła zębate, łańcuchy napędowe, koła pasowe oraz elementy takie jak sprzęgła i tuleje mocujące.
Układ przeniesienia napędu stosowany w samochodach, ale również w wielu maszynach przemysłowych, rolniczych i urządzeniach domowych, takich jak pralki czy odtwarzacze płyt winylowych.
